Momenteel heeft in Nederland 1 op de 30 vrouwen borstimplantaten. Vrouwen laten deze plaatsen om aesthetische verbetering te bewerkstelligen of als onderdeel van een borstreconstructie na borstkanker. Borstimplantaten worden sinds de jaren ’60 gebruikt voor medische doeleinden.

 

Zogenaamde ‘cohort-studies’ tonen geen significant verschil aan in gezondheidsklachten tussen vrouwen met borstprothese en vrouwen zonder borstimplantaten. Tijdens de studies werden vrouwen uit beide groepen gevraagd om op verschillende momenten een vragenlijst met betrekking tot de gezondheid te beantwoorden. Dit betekent niet dat er geen klachten kunnen ontstaan na een borstvergrotende operatie met implantaten. Wel betekent het dat deze slechts bij een klein percentage van de vouwen ontstaan.

Elk lichaamsvreemd voorwerp dat wordt geïmplanteerd kan klachten geven. Denk bijvoorbeeld aan een heupprothese of een pace –maker. Onderstaand geven we een korte beschrijving van termen die gebruikt worden bij het benoemen van complicaties met borstimplantaten. 

Met gel bleed wordt het ‘zweten’ van een implantaat bedoeld. Een implantaat kan siliconen-moleculen afgeven. Dit komt doordat er zogenaamde ‘lage gewicht moleculen’ in de gel zitten. Deze zitten niet vast aan de cross-linking ketens siliconen en kunnen vrij door de gel heen bewegen. Ze kunnen ook door de shell (de envelop of buitenkant van de prothese) heen bewegen. Veel fabrikanten stellen dat de huidige gels weinig lage-gewicht moleculen bevatten. Ook dat er een beschermlaag in de gel zit, waardoor er van gel bleed geen sprake meer zou zijn. In hoeverre deze beweringen kloppen is niet geheel duidelijk. Het is goed mogelijk dat protheses wel lage gewicht moleculen afgeven. Dat klinkt alarmerend, maar moet wel in perspectief worden gezien. Dagelijks krijgen we bij het consumeren van voeding en dranken ook siliconen binnen. Het lichaam is in meer of mindere mate in staat siliconendeeltjes af te voeren. Het is goed om te weten dat water (zout) gevulde protheses, ook een shell van siliconenmateriaal hebben. 

Lekkage kan optreden als een implantaat scheurt of er een ruptuur optreedt. In het algemeen treedt dit binnen 10 jaar op, bij 8,7% van de protheses. Doorgaans blijft de vulling binnen het kapsel. Het kapsel vormt een dun vlies om de prothese en fungeert als het ware als een barrière tussen (gescheurde) prothese en de rest van de borst. Er is geen bewijs dat dit schadelijk is voor het lichaam. Dit is een belangrijk punt om uit te leggen aan mensen die voor een borstprothese kiezen. In onze kliniek wordt niet standaard aangeraden om een prothese na 10 of 15 jaar te wisselen. Dat doen wij wel als er klachten zijn. Zoals bijvoorbeeld bij een ruptuur, maar ook simpelweg wanneer mensen een groter formaat prothese wensen.

ALCL staat voor Anaplastic Large-Cell Lymphoma, ofwel Anaplastisch Grootcellig Lymfoom. Met betrekking tot borstimplantaten, spreekt men vaak van ‘borstimplantaat-gerelateerde ALCL’ of ‘BIA-ALCL’. Dit is een zeldzame vorm van lymfeklierkanker. Een vorm van kanker die gerelateerd is aan het immuunsysteem. In de borst heeft het meestal de vorm van vochtophoping. Dit heet seroma. Het kan ook als knobbeltje ontstaan. Vaak ontstaat het langere tijd na het plaatsen van het borstimplantaat. Dit verschilt van enkele maanden tot vele jaren (vaak 8 tot 10 jaar) na de implantatie. Wereldwijd is er bij 933 vrouwen met ruwe (getextureerde) protheses ALCL vastgesteld. Het merendeel van de vrouwen waarbij BIA-ALCL is gediagnostiseerd, kan worden genezen met een behandeling. Uit een recente beoordeling van het RIVM is gebleken dat gevallen van BIA-ALCL vooral voorkomen bij Biocell-implantaten van Allergan. Deze implantaten zijn sinds december 2018 niet meer in de handel in Nederland en de rest van Europa. Het is volgens het RIVM aannemelijk dat Biocell-implantaten een hoger risico op BIA-ALCL geven dan andere borstimplantaten. Bij ons worden met name implantaten van Mentor en Motiva gebruikt. Deze laatste is een glad implantaat, maar ook Mentor heeft gladde protheses. Er zijn geen gevallen van ALCL vastgesteld bij gladde implantaten.

In een recent artikel wordt een risicovergelijking gemaakt op basis van de therm ‘micromort’. Deze term stelt dat een overlijdenskans van één miljoenste omschreven kan worden als ‘1 micromort’. Het risico op overlijden aan BIA-ALCL bij vrouwen met borstimplantaten is 0,4 micromort. Bij het drinken van 0,5 ml wijn of het wandelen van 28 km is het risico van overlijden 1 micromort. 

Het ziektebeeld dat wordt geschetst bij vrouwen met de vermeende Borstimplantatenziekte ofwel BII (Breast implant illness) omvangt veel a-typische klachten als vermoeidheid, vergeetachtigheid, haaruitval, spierpijn, e.a. Ondanks dat er veel onderzoek wordt gedaan naar BII is het (nog) geen erkende ziekte. Wel geeft 65% van de vrouwen die hun borstimplantaten hebben laten verwijderen aan, dat hun klachten zijn verminderd. Het vermoeden bestaat dat het risico op het ontwikkelen van klachten als gerapporteerd bij BII kleiner is dan 1 procent. In de VS werden in 2019 volgens de ASAPS circa 34.000 implantaten verwijderd. 2.900 daarvan werden verwijderd op verdenking van symptomen gerelateerd aan BII.

Van de in de VS jaarlijks 600.000 geplaatste implantaten worden er ook jaarlijks 5% verwijderd.  In minder dan 10% om klachten gaat om klachten die gerelateerd zijn aan BII.

De haartest die recent in het nieuws is geweest die een relatie tussen klachten en implantaten zou kunnen aantonen, laat op dit moment nog geen relatie zien tussen deze klachten en het gebruik van de siliconen protheses. Wij raden dan ook niet aan om de test uit te laten voeren omdat er geen aantoonbare reden is om naar aanleiding van deze test de implantaten te laten verwijderen. Wel kunt u een internist consulteren met de vraag waar uw klachten mogelijk door worden veroorzaakt.

Het ASIA-syndroom (Autoimmune/inflammatory Syndrome Induced by Adjuvants) staat voor een verzameling aan auto-immuun gerelateerde klachten die ontstaan na het aanbrengen van een lichaamsvreemde stof of materiaal, als een vaccinatie, piercing of dus een (siliconen)implantaat. Het ASIA-syndroom is door de Israëlische immunoloog Yehuda Shoenfeld vastgelegd als klachtenpatroon. Dit klachtenpatroon dekt in het geval van de borstimplantatenziekte niet de gehele lading. Het ASIA-syndroom impliceert dat het immuunsysteem bij de klachten betrokken is, maar dat is (nog) niet wetenschappelijk vastgesteld. Patiënten die een borstvergroting wensen waarbij tijdens het consult meerdere allergieën of een auto-immuunziekte worden vastgesteld, adviseren wij geen implantaten te plaatsen.

Zowel de Nederlandse inspectie van de Gezondheidszorg als de  Amerikaanse FDA zien geen reden om borstimplantaten te verbieden, omdat er (nog) geen wetenschappelijk bewijs is dat het gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Beide partijen hebben geen financieel belang in borstimplantaten en zijn onafhankelijk.

In onze praktijk staan kwaliteit, eerlijkheid, veiligheid en transparantie voorop. Als wij gerede twijfel zouden hebben over de algehele veiligheid van borstprothesen, zouden wij uiteraard geen borstimplantaten aanbieden aan onze cliënten. Uiteraard kunnen wij je ook een alternatief voorstellen zoals de watergevulde prothese of een borstcorrectie zonder protheses. Elke operatie kent bepaalde risico’s, die wij allemaal bespreken tijdens een persoonlijk consult. Als u klachten ervaart van uw protheses, meld u dan bij ons of een andere geregistreerde plastisch chirurg in Nederland voor een consult en een check up.

Mocht u naar aanleiding van dit artikel vragen hebben, dan beantwoorden wij deze graag. Mail uw  vraag naar info@drgrabietz.com of neem contact op via ons contactformulier.